Bình Dương – địa phương nằm ngay cửa ngõ phía Bắc TP.HCM – không chỉ nổi bật với vị trí chiến lược và hạ tầng phát triển, mà còn dẫn đầu cả nước về thu nhập bình quân đầu người, đạt 8,29 triệu đồng/tháng, gấp 1,7 lần mức bình quân quốc gia.
Vị trí – Dân số – Hạ tầng đô thị
Tỉnh có diện tích 2.694,4km², đứng thứ 4 khu vực Đông Nam Bộ. Hệ thống giao thông kết nối thuận lợi với các tuyến huyết mạch như: đường sắt Bắc – Nam, quốc lộ 13, quốc lộ 1K, xa lộ Hà Nội… góp phần đẩy mạnh giao thương giữa Bình Dương và TP.HCM cũng như các tỉnh trong vùng.
Với dân số đứng thứ 6 cả nước, Bình Dương có hơn 50% dân số là dân nhập cư, khiến tốc độ gia tăng dân số cơ học cao, tạo ra lực lượng lao động dồi dào, trẻ và năng động.
Tỉnh có 9 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 4 huyện và 5 thành phố: Thủ Dầu Một, Dĩ An, Thuận An, Tân Uyên, Bến Cát) và 91 đơn vị hành chính cấp xã. Tỷ lệ đô thị hóa đạt 85%, đứng thứ 2 toàn quốc, cho thấy tốc độ chuyển dịch từ nông thôn sang đô thị rất mạnh mẽ.
Thủ Dầu Một – Trung tâm kinh tế – hành chính hiện đại
Thành phố Thủ Dầu Một – trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của Bình Dương – được công nhận là đô thị loại I từ năm 2017 và là một trong 8 thành phố trực thuộc tỉnh trên cả nước không còn xã.
- Thu ngân sách năm 2024 đạt trên 12.957 tỷ đồng
- Thu nhập bình quân đầu người đạt trên 180 triệu đồng/năm
- Tỷ trọng nông nghiệp chỉ còn 0,03%
Trung tâm Hành chính tập trung của tỉnh đặt tại Thành phố mới Bình Dương, trong khu liên hợp công nghiệp – dịch vụ – đô thị rộng hơn 4.100ha. Nổi bật là tòa tháp đôi hành chính cao 21 tầng, hoạt động từ năm 2014 – một trong những mô hình hành chính tập trung hiện đại nhất cả nước.
Bên cạnh đó là các công trình tiêu biểu: tòa WTC Tower, Trung tâm hội nghị – triển lãm, khu thương mại Hikari, công viên trung tâm rộng 70ha, góp phần định hình đô thị thông minh – xanh – hiện đại.
Biểu tượng mới và đô thị xanh
Nổi bật tại phố đi bộ Bạch Đằng là tháp cánh hoa dầu – biểu tượng văn hóa đặc trưng của Bình Dương, cao 24m, với 2 cánh thép dài 21,6m mỗi bên. Điểm độc đáo là đài quan sát đặt giữa hai cánh hoa, cho phép người dân ngắm sông Sài Gòn và toàn cảnh thành phố từ trên cao.
Bình Dương xác định tăng trưởng xanh là trụ cột cho chiến lược phát triển bền vững. Các thành phố như Bến Cát, Tân Uyên đều chú trọng phát triển mảng xanh, công viên đô thị, quảng trường, sân vận động, tạo không gian sống lành mạnh cho cư dân.
Ngày 1/5/2024, thị xã Bến Cát chính thức lên thành phố, đưa Bình Dương trở thành 1 trong 2 tỉnh duy nhất tại Việt Nam (cùng với Quảng Ninh) có 5 thành phố trực thuộc.
Phát triển công nghiệp sinh thái – khu công nghiệp kiểu mẫu
Bình Dương hiện có 29 khu công nghiệp với tổng diện tích 12.600ha, tỷ lệ lấp đầy đạt 91%. Trong đó, nổi bật là hệ thống khu công nghiệp VSIP – kiểu mẫu về quy hoạch và vận hành.
Tỉnh cũng đẩy mạnh chuyển đổi khu công nghiệp truyền thống thành khu công nghiệp sinh thái, thúc đẩy cộng sinh công nghiệp, tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải.
Trong giai đoạn 2021–2030, Bình Dương sẽ đầu tư thêm 18 khu công nghiệp mới, với tổng diện tích hơn 6.500ha. Các khu công nghiệp như Becamex Bàu Bàng, Cây Trường, Đất Cuốc… đã và đang được mở rộng, thu hút dòng vốn FDI lớn.
Hạ tầng giao thông – động lực phát triển
Đầu tư cho hạ tầng luôn là ưu tiên hàng đầu tại Bình Dương, với hàng loạt tuyến đường chiến lược:
- Đường Tân Vạn – Mỹ Phước – Bàu Bàng
- Quốc lộ 13 (đang mở rộng)
- Ngã 6 An Phú
- Đường Thủ Biên – Đất Cuốc
- Tuyến Tân Uyên – Phú Giáo – Bàu Bàng (khánh thành T9/2024, dài 41km, 6 làn xe, kết nối với Bình Phước)
Đặc biệt, đường Vành đai 4 TP.HCM đoạn qua Bình Dương dài hơn 47km, tổng vốn đầu tư gần 19.000 tỷ đồng, được kỳ vọng thúc đẩy liên kết vùng và gia tăng năng lực vận tải hàng hóa công nghiệp.
Kết luận
Từ một tỉnh công nghiệp non trẻ, Bình Dương đã vươn lên trở thành biểu tượng phát triển công nghiệp – đô thị – hạ tầng của miền Nam, với thu nhập bình quân dẫn đầu cả nước và chiến lược tăng trưởng xanh rõ ràng. Với những dự án đang triển khai và tầm nhìn dài hạn, Bình Dương được kỳ vọng tiếp tục giữ vững vị thế “đầu tàu công nghiệp” và “thỏi nam châm FDI” của Việt Nam trong thập kỷ tới.
Nguồn: Vietnamnet